داستان دوازده برادر، ننه سرما، چله بزرگ وچله کوچک:

• کمتر کسی ازماها داستان دوازده برادر، ننه سرما ، چله بزرگ و چله کوچیکه رو برای بچه‌ها و نوه هاش تعریف می‌کنه
• بخونید وبرای بچه ها وکوچکترهاتعریف کنید تا نسل امروزمون هم اینارو یاد بگیرن
• چله‌ی بزرگ ...
  چله‌ی کوچک ...
  چارچار ...
  سده ...
  اَهمن‌ و بهمن ...
  سیاه‌ بهار ...
• و سرماپیرزن ...
  زمستان به دو بخش : چله بزرگ(چله کلان ) و چله کوچک (چله خرد ) تقسیم می شده است که چله بزرگ از
• ( اول دی ماه تا دهم بهمن ماه) وچهل روز کامل می‌باشد و چله کوچک از ( یازدهم بهمن تا پایان بهمن ماه ) و 20روز کامله وبه همین دلیل چون 20روزکمتر است چله کوچک نامیده شده است .
  غروب آخرین روز چله بزرگ جشن سده برگزار می شده و مردم دور هم جمع می شدند واز این جشن لذت می بردند ودر نهایت با برپایی آتش و خواندن شعر و پایکوپی بدور آتش، سده را جشن می گرفتند.
  این دوبرادر ( چله بزرگ وچله کوچک ) در هشت روزی که در کنار همدیگر هستند آن 8 روز را ( چار چار) می نامند . به چهار روز آخر چله بزرگ و چهار روز اول چله کوچک« چار چار» می گویند.
  پس از چار چار نوبت به« اهمن وبهمن» پسران پیرزن (ننه سرما ) می رسدکه خودی نشان دهند.
  10 روز اول اسفند را اهمن و10روز دوم اسفند را بهمن می گویند واین 20روز ممکن است آنقدر بارندگی باشد که این دوبرادر به دوچله طعنه بزنند ،
  با توجه به شعری که قدیمی های نازنین می خواندند::
  (اهمن وبهمن ،آرد کن صدمن ،روغن بیار ده من ،
  هیزم بکن خرمن، عهده همه بامن )
  تا اینجا 20روز از اسفند به نام اهمن وبهمن نامگذاری شده اند ومی ماند 10 روز آخر اسفند ماه که 5روز اول سیاه بهار نام گرفته وشعری هم که قدیمی ها میخوانند :
  سیاه بهار شب ببار و روز بکار
  از این شعر هم مشخص می شود در این ایام شب ها بارندگی فراوان بوده وروزها کشاورزان مشغول
  کشت وزراعت بوده اند ،
  5 روز آخر هم سرماپیرزن نام گرفته است که در این روزها آسمان گاهی ابری گاهی آفتابی ،گاهی همراه با باد واکثر اوقات از آسمان تگرگ می بارد که قدیمی های دل پاک، براین باور بودند که گردنبند پیرزن پاره شده ومُهره‌های آن به زمین میریزد.
  حیف است بچه های ما اینهارا نشنوند و این قصه ها از صفحه روزگار محو شود
•